Leren in de Duurzaamheidsfabriek

In het techniekonderwijs van het Dordtse Da Vinci College werken mbo-leerlingen en hbo-studenten aan opdrachten – échte opdrachten – van bedrijven als Siemens.

TEKST NANDA TROOST − de Volkskrant –  06/08/14

De multifunctionele sportvloer is alweer uit de Duurzaamheidsfabriek verdwenen. Maar in de grote fabriekshal zijn mbo-studenten in overalls aan het werk met een lasrobot en de XCaliber, een ingenieus systeem van buizen, afsluitkleppen en meetapparatuur om de flow en druk van vloeistoffen te meten. En op het dak staan behalve zonnepanelen ook kleine windmolens die de studenten vanaf een lagere verdieping kunnen aansturen.

Op het eerste gezicht heeft de Duurzaamheidsfabriek op het Leerpark in Dordrecht meer weg van een bedrijf dan een opleiding. Toch vormt de fabriek, met een hal van 4.500 vierkante meter, de spil van het techniekonderwijs van het Da Vinci College. Mbo-leerlingen doen praktijkervaring op terwijl ze ‘voor het echie’ meewerken aan opdrachten voor bedrijven als Siemens, Krohne of Cablean, dat gevels maakt die energie opwekken, lucht zuiveren en CO2 reduceren. Vandaag zijn er ook leerlingen van een basisschool. Zij krijgen een rondleiding. Techniek moet je laten zien, zegt Marleen Michielsen, verantwoordelijk voor de techniekopleidingen van het Da Vinci College.

De mbo-school aan de rand van de stad plukt nu al de vruchten van de praktijk- en innovatiefabriek die sinds oktober open is. Het aantal aanmeldingen voor technische opleidingen stijgt. ‘We werken op een unieke manier samen’, zegt Michielsen. ‘Er zijn meer initiatieven met het bedrijfsleven, maar op deze schaal – dat is denk ik toch bijzonder. Een meetinstallatie als de XCaliber kost een kleine miljoen euro. Een school kan dat nooit alleen financieren. Daarvoor heb je het bedrijfsleven nodig.’

In de Duurzaamheidsfabriek komen meer lijnen samen. Studenten van de Technische Universiteit en het hbo werken samen met de leerlingen van Da Vinci. Michielsen: ‘Fascinerend om die samenwerking te zien. Een TU-student kan ontwerpen, maar kan lang niet altijd een schroevendraaier vasthouden. Dan hoor je een lasser van ons uitleggen dat vijf naden op elkaar lassen echt geen optie is en het ontwerp dus anders zal moeten. Dat werkt stimulerend, en leidt ook tot innovaties waaraan het bedrijfsleven behoefte heeft.’

Kern
Goed beroepsonderwijs doe je samen, zegt ook Peter Vrancken, voorzitter van het college van bestuur van de school die zich met de fabriek richt op maritieme technologie en duurzame energietechnologie. ‘Dat is de kern van wat hier gebeurt’, zegt hij in een van de weinige kantoorruimten. ‘Doordat bedrijven hier de allernieuwste apparatuur neerzetten, leiden we onze leerlingen op voor de toekomst. De praktijkopdrachten die voortvloeien uit de opdrachten passen wij in de opleidingen in. Dat blijft onze taak als school. Tegelijkertijd willen we leerlingen afleveren waaraan de bedrijven iets hebben. Juist in de techniek, waar hier en daar tekorten zijn, is dat van groot belang.’

Dromers en doeners komen hier samen, zegt Michielsen. ‘En dan is het ontzettend stimulerend om als doener mee te werken aan innovaties.’ Ze toont het schaalmodel van een platbodem, uitgeprint met de 3D-printer waarop de studenten aan het programmeren zijn. De opdracht was om een binnenvaartschip om te bouwen tot multifunctioneel schip dat in Suriname op een moeilijk bevaarbare rivier zou worden ingezet. ‘Alles en iedereen moest erop mee. Want behalve als passagiersschip zou het worden ingezet voor de bevoorrading van afgelegen dorpen en zou het dienst doen als bibliotheek en medische post. Het probleem zat hem vooral in de laadklep die nodig was. Daarvoor moest uiteindelijk toch een nieuw schip worden ontworpen. Het schaalmodel, inclusief de laadklep, is nu klaar. Andere leerlingen zijn bezig met het ontwerp van de aandrijftechniek. We hebben vier jaar de tijd om het schip, uiteindelijk beneden in de hal, te bouwen. Daarna gaat het echt varen, in Suriname. Een mooiere manier om te laten zien hoe techniek werkt is er toch bijna niet?’

Sneller leren en een beter inzicht
‘Je leert veel sneller. Dat betekent dat je tijdens een stage meteen meewerkt aan opdrachten in plaats van dat je iets mag uitproberen.’ Stefano de Koning (19), derdejaars mbo-student middenkader engineering elektrotechniek, heeft de overgang naar de Duurzaamheidsfabriek meegemaakt. ‘Natuurlijk werkten we ook aan onze praktijkervaring. Maar het is nogal een verschil of je drie koperen buisjes mag buigen en een lampje moet aansluiten, of dat je aan de slag gaat met programmeerbare computers waarmee je de 4D-gevel aan ons schoolgebouw kunt laten draaien. In de Duurzaamheidsfabriek heb ik een veel beter inzicht gekregen; een inzicht dat ook nog eens helemaal aansluit op de praktijk van een bedrijf.’

Bijscholen van het personeel uit China
Meedoen in de Duurzaamheidsfabriek biedt meer voordelen dan dat je onderwijs en praktijk beter op elkaar kunt laten aansluiten, zegt André Boer, directeur van Krohne Altometer uit Dordrecht. Zijn bedrijf maakt hoogwaardige producten voor de meetindustrie. ‘De fabriek is een uitgelezen plek voor bijscholing van ons personeel. De installatie hier is niet gevuld met gas of olie, maar met water. Goed om te oefenen dus voor het geval er iets mis gaat. Dat kan niet op de echte werkplek, dat zou te gevaarlijk zijn.’ Krohne, dat wereldwijd actief is, laat daarvoor zijn medewerkers uit bijvoorbeeld China, de Verenigde Staten en Rusland overkomen. ‘Echt, een uitgelezen kans.’

Dit bericht is geplaatst in Duurzaam onderwijs. Bookmark de permalink.